Ustawa o działalności kosmicznej – ciąg dalszy

Śmiało kroczyć tam, gdzie nie dotarło jeszcze żadne prawo!

1. Uwagi ogólne 

Na stronie internetowej RCL, w zakresie projektu ustawy o działalności kosmicznej i Krajowym Rejestrze Obiektów Kosmicznych, (zob. też Nowy projekt polskiego prawa kosmicznego!) pojawił się nowy dokument. Mowa o zestawieniu uwag do projektu ustawy o działalności kosmicznej oraz Krajowym Rejestrze Obiektów Kosmicznych (dalej jako: „zestawienie uwag”). Jest to rezultat dotychczasowych uzgodnień międzyresortowych.

2. Analiza treści zestawienia uwag

Z zestawienia uwag wynika przede wszystkim to, że pojawi się nowy projekt ustawy o działalności kosmicznej i Krajowym Rejestrze Obiektów Kosmicznych (dalej jako: „ustawa”). Jego przyszłą treść nakreślają w pewnym zakresie odpowiedzi i wyjaśnienia Ministerstwa Rozwoju:

• regulacje ustawy nie obejmą lotów suborbitalnych;
• zniknie podział na „operatora” i „właściciela obiektu kosmicznego” – kolejny projekt ustawy będzie posługiwał się wyłącznie pojęciem „operatora”; to „operator” będzie zatem m.in.: a) zobowiązany do przedstawienia umowy ubezpieczenia obiektu kosmicznego b) „adresatem”zwrotnego roszczenia odszkodowawczego Skarbu Państwa;
• dookreślone (sprecyzowane) zostaną warunki uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalności kosmicznej, w tym wymóg „posiadania wiedzy i doświadczenia w realizacji przedsięwzięć w zakresie działalności kosmicznej;
• rozszerzony zostanie katalog organów administracji publicznej, z którymi Prezes Polskiej Agencji Kosmicznej będzie musiał skonsultować się przed wydaniem decyzji w sprawie zezwolenia na wykonywanie działalności kosmicznej;
• ograniczona zostanie uznaniowość decyzji w sprawie wydania, zmiany i cofnięcia zezwolenia na wykonywanie działalności kosmicznej; MR wyjaśniło, że w ocenie PAK w ciągu najbliższych lat średnio raz na rok zostanie wydana decyzja w sprawie przyznania lub zmiany zezwolenia na wykonywanie działalności kosmicznej;
• zezwolenie na wykonywanie działalności kosmicznej obejmie poszczególne lub wszystkie etapy tej działalności (wyniesienie, eksploatację lub sprowadzenie obiektu kosmicznego na Ziemię);
• zezwolenie na wykonywanie działalności kosmicznej obejmie tylko jeden obiekt kosmiczny;
• zezwolenie na wykonywanie działalności kosmicznej zostanie wydane na deklarowany czas prowadzenia działalności kosmicznej; w razie potrzeby przedłużenia zezwolenia (przedłużenia działalności kosmicznej) zostanie wydane nowe zezwolenie;
• w przypadku zmiany operatora zostanie wydane nowe zezwolenie na wykonywanie działalności kosmicznej;
• Krajowy Rejestr Obiektów Kosmicznych zostanie udstępniony w BIP Polskiej Agencji Kosmicznej;
• wpisany do KROK obiekt kosmiczny nie zostanie (nigdy) z niego wykreślony; w razie potrzeby, zostanie dodana odpowiednia adnotacja (o zmianie statusu obiektu kosmicznego); Ministerstwo Rozwoju wyjaśniło, że do KROK zostaną wpisane obiekty kosmiczne, dla których RP jest państwem wypuszczającym i które nadal znajdują się w przestrzeni kosmicznej; ich wpis nastąpi na podstawie informacji przekazanych Sekretarzowi Generalnemu ONZ przez MSZ;
• wpis obiektu kosmicznego do KROK nie będzie podlegał opłacie;
• z definicji legalnej „szkody” znikną pojęcia „zagraniczna osoba fizyczna” i „zagraniczna osoba prawna”;
• dookreślone (sprecyzowane) zostanie pojęcie „prawa międzynarodowego”, na zasadach którego RP ponosi odpowiedzialność za tzw. szkodę kosmiczną;
• Skarb Państwa nie będzie miał zwrotnego roszczenia odszkodowawczego do operatora obiektu kosmicznego wykorzystywanego dla celów podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa, nauki, badań lub edukacji  nawet, jeżeli „szkoda kosmiczna” powstanie z winy operatora lub w związku z naruszeniem przez niego warunków zezwolenia na wykonywania działalności kosmicznej;
• w zakresie nieuregulowanym w ustawie, do odpowiedzialności operatora nie będą miały zastosowania przepisy Kodeksu cywilnego (zob. też Szkoda kosmiczna i jej naprawienie – opinia do projektu ustawy);
• ubezpieczenie obiektu kosmicznego nie będzie konieczne, gdy ich operatorem będzie RP (rozwiązanie wzorowane na prawie austriackim); zob. też Kilka uwag na temat ubezpieczenia kosmicznego;
• okres ubezpieczenia obiektu kosmicznego obejmie okres, na jaki zostanie wydane zezwolenie; rozporządzenie ministra właściwego ds. instytucji finansowych określi zasady ustalania minimalnej sumy ubezpieczenia;
• ograniczona zostanie uznaniowość decyzji w sprawie zwolnienia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obiektu kosmicznego; Ministerstwo Rozwoju wyjaśniło, że obiekty kosmiczne, dla których RP jest państwem wypuszczającym i które nadal znajdują się w przestrzeni kosmicznej wydają się spełniać przesłanki zwolnienia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obiektu kosmicznego;
• MON będzie podejmował decyzję o zwolnieniu z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obiektu kosmicznego z uwagi na interes bezpieczeństwa państwa;
• zostanie wprowadzona regulacja, zgodnie z którą do nakładania kar pieniężnych będę miały zastosowanie przepisy ordynacji podatkowej (tak, jak w prawie lotniczym); kary te będą wyrażone w złotych.

Z pełną treścią zestawienia uwag można zapoznać się tutaj.

Wpis ten nie stanowi opinii lub porady prawnej w rozumieniu obowiązującego prawa. Ma on wyłącznie informacyjny charakter, stanowiąc wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze. Autor wpisu nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.