Forma prawna prowadzenia biznesu w sektorze kosmicznym

Śmiało kroczyć tam, gdzie nie dotarło jeszcze żadne prawo!

Na dzisiejszym spotkaniu Global Investor Club – Toruń,  członek zarządu SYBILLA TECHNOLOGIES sp. z o.o. – Rafał Pawłaszek, będzie omawiał problematykę modelu rozwojowego i biznesowego MŚP w przemyśle kosmicznym. Antycypując wystąpienie zapowiedzianego prelegenta, Prawo i Kosmos – Prawo  Kosmiczne przedstawia analizę form prawnych prowadzenia biznesu w sektorze kosmicznym (wyłączone z niej zostały podmioty, niebędące spółkami handlowymi).

Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej wybierane przez pracodawców polskiego sektora kosmicznego

Zdecydowana większość pracodawców polskiego sektora kosmicznego wybrała spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, jako formę prowadzenia działalności gospodarczej (m.in. ABM SPACE sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i SYBILLA TECHNOLOGIES sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy). Tylko nieliczni prowadzą ją w formie spółki akcyjnej (np. NOBO SOLUTIONS S.A. z siedzibą we Wrocławiu i CREOTECH INSTRUMENTS S.A. z siedzibą w Piasecznie). W wykazie przygotowany przez Związek Pracodawców Sektora Kosmicznego widnieje też 1 spółka komandytowa – SOFTWAREMILL SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ sp. k. z siedzibą w Warszawie[1].

Dominacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (w omawianym zakresie) nie dziwi. Ta spółka kapitałowa jest najczęściej wybieraną formą prowadzenia działalności gospodarczej spośród spółek handlowych w Polsce[2]. Wynika to z wielu powodów, których część została (w dużym uogólnieniu i uproszczeniu) przedstawiona poniżej.

Przede wszystkim, inwestorzy dążą do ograniczenia swej odpowiedzialności w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. W tym ujęciu, spółki kapitałowe (sp. z o.o. i S.A.) mają im więcej „do zaoferowania” niż spółki osobowe. Wspólnicy oraz akcjonariusze nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej.  Inaczej jest w przypadku spółek osobowych (np. spółki jawnej), gdzie wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika).

W zakresie spółek kapitałowych, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością cieszy się większym zainteresowaniem niż spółka akcyjna. Dlaczego? Założenie i prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie sp. z o.o. jest bowiem zasadniczo prostsze i tańsze. Warto chociażby wspomnieć, że:

– wykorzystując wzorzec umowy sp. z o.o., można złożyć wniosek o jej rejestrację przez Internet (portal S-24); nie jest to możliwe w przypadku S.A.;

– ustawodawca określił minimalną wysokość kapitału zakładowego sp. z o.o. na poziomie 5.000 zł (w spółce akcyjnej – 100.000 zł);

– w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie musi co do zasady funkcjonować organ nadzoru (rada nadzorcza lub komisja rewizyjna)[3], w spółce akcyjnej natomiast powołanie rady nadzorczej jest obligatoryjne.

A może jednak spółka osobowa?

Udziałowcy sp. z o.o. oraz S.A. muszą mierzyć się z problemem tzw. podwójnego opodatkowania tych spółek. Chodzi o to, że w pierwszej kolejności dochód spółki kapitałowej podlega opodatkowaniu „na poziomie spółki” podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT). Po opodatkowaniu CIT, zysk spółki z o.o. lub S.A. może być wypłacony wspólnikom lub akcjonariuszom jako dywidenda. Od wypłaconej dywidendy udziałowcy zapłacą kolejny podatek. Jeżeli udziałowcem jest osoba fizyczna, będzie to podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT).

Spółki osobowe (za wyjątkiem spółki komandytowo – akcyjnej) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Problem tzw. podwójnego opodatkowanie zatem ich nie dotyczy.  Okoliczność ta może być interesująca dla potencjalnych inwestorów polskiego sektora kosmicznego. Na prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki osobowej (spółki komandytowej)  zdecydowali się inwestorzy (przywołanej wcześniej) spółki SOFTWAREMILL SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ sp. k. z siedzibą w Warszawie. Warto podkreślić, że w jej przypadku komplementariuszem ustanowiono spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Dzięki temu, wspólnikiem, który za zobowiązania spółki komandytowej odpowiada bez ograniczenia wobec wierzycieli nie jest osoba fizyczna. Mechanizm ten jest powszechnie stosowany w praktyce obrotu.

[1]Por. Katalog Członków Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego 2016, Związek Pracodawców Sektora Kosmicznego, s. 2, http://space.biz.pl/wp-content/uploads/2016/12/Katalog_SPACE_PL_2016_final_pop.pdf, dostęp 17.05.2017 r.; https://ems.ms.gov.pl/, dostęp 17.05.2017 r.

[2]Zob. Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2016, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2016, s. 735 i n., http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-rzeczypospolitej-polskiej-2016,2,16.html, dostęp 17.05.2017 r.

[3]Rada nadzorcza lub komisja rewizyjna powinna być ustanowiona w sp. z o. o, w której kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500.000 zł, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu.

Wpis ten nie stanowi opinii lub porady prawnej w rozumieniu obowiązującego prawa. Ma on wyłącznie informacyjny charakter, stanowiąc wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze. Autor wpisu nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.